Impact invoering Besluit IKK lijkt groter dat verwacht

Datum | 18 april 2017
Categorie | Actueel Archief Publicaties

Vanuit de Tweede Kamer en vanuit het werkveld van de kinderopvang is het streven omarmd om actief te werken aan een verbetering van de kwaliteit van de kinderopvang. Dit heeft geresulteerd in het wetvoorstel ‘Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang’ dat medio april 2017 in de Eerste Kamer wordt behandeld. De beoogde invoeringsdatum is 1 januari 2018.

Een belangrijke kwaliteitsverbetering is het aanpassen van zogenaamde BKR (beroepskracht-kind-ratio) voor kinderen jonger dan 12 maanden. Voor deze kinderen geldt straks een ratio van 1 leidster op 3 kinderen. Tevens geldt voor deze groep kinderen dat er twee vaste gezichten aanwezig moeten zijn op de groep. Door het ministerie is onderkend dat de kosten hoger worden door de kwaliteitsimpulsen.

Die hogere kosten zouden worden gecompenseerd door een hogere kinderopvangtoeslag voor ouders en door een verruiming van de BKR voor kinderen van 7 tot 13 jaar. Het ministerie denkt met een compensatie van 4% de kostenverhoging voor de kinderopvang adequaat te kunnen compenseren.

Pas recent zijn rekenmodellen door het ministerie beschikbaar gesteld. Kinderopvangorganisaties kunnen de impact voor hun eigen organisatie in kaart brengen. Uit de eerste reacties blijkt dat de kostenstijgingen veel hoger uitpakken dan de berekeningen van het ministerie suggereren. Daarnaast is twee vaste gezichten voor kinderen tot 12 maanden met deeltijdcontracten moeilijk te organiseren.

Als die signalen kloppen, is de impact voor de kinderopvang groot. Het is niet onwaarschijnlijk dat kindercentra die nu nog werken met horizontale groepen, hiervan afstappen en overgaan tot opvang in verticale groepen. Dat is vanuit pedagogisch oogpunt bepaald geen verbetering. Een hogere opvangprijs vragen is geen optie want daardoor haken veel ouders af.

Het resultaat is vervolgens een kaalslag zoals we die in sector hebben gezien in de periode 2012-2015. Ook nemen de keuzemogelijkheden voor ouders af. Het resultaat is dat ouders gaan zoeken naar alternatieve opvang. Het doel van het  Besluit IKK is om de kwaliteit en toegankelijkheid van de kinderopvang te verbeteren, maar het lijkt erop dat hierdoor het paard volledig achter de wagen staat.

Waar het kinderopvangorganisaties niet lukt om op deze korte termijn aan de nieuwe eisen te voldoen, krijgen GGD en gemeentes te maken met nog meer onrust over de kwaliteit van de opvang bij ouders. Het is dan ook zeer gewenst dat Den Haag de de impact volledig in kaart brengt voordat de nieuwe rwetgelgeving wordt ingevoerd en de spreadsheets met gemiddelde geschatte kostenstijgingen nog een keer heel goed te bekijkt. Zolang die impact niet duidelijk is, is een evaluatie na 2 jaar na invoering mosterd na de maaltijd. Dat leidt tot onherstelbare schade. De komende maanden wordt duidelijk of de nieuwe Tweede Kamer aandacht en oor heeft voor de grote risico’s van de huidige ramkoers.